Pina

Zou dit de vrouwelijke versie van Pino zijn, dacht ik toen ik de titel vanuit een ooghoek zag. Bij nadere inspectie was het een filmposter waar de rode letters Pina mijn aandacht trokken. Onder de letters een opspringende dame in dito rode jurk en waterspetters. Ik was geïntrigeerd. Wat was dit? Een snelle zoektocht op het wereldwijde web later en ik wist dat dit de nieuwe film was van Wim Wenders. Regisseur, maniak, bizarre vent, briljant en niet alledaags. Een aantal steekwoorden die ik Wenders toebedeel op basis van zijn films. Pina zou een dansfilm zijn. Een niet alledaagse keuze voor de regisseur die ons Don’t Come Knocking, The Milion Dollar Hotel en Buena Vista Social Club bracht. Niet iemand waarvan ik dacht: daar ga ik even lekker een film van kijken.


Een week later zag ik de trailer en mijn adem stokte. In wonderschoon 3D zag ik mensen ritmisch heen en weer bewegen (dansen dus) op de klanken van hypnotiserende muziek. De combinatie van de soundtrack (Lillies Of The Valley) en het gedans zorgden ervoor dat Pina op mijn lijstje must see belandde. Fast forward en ik zat op een zaterdagochtend in de bioscoop met een te grote 3D-bril over mijn eigen bril tussen niet alledaags bioscooppubliek. Ik zag op het vroege uur vooral oudere mensen, hippe jongeren en kunstachtige types. Bij het bekijken van het publiek bekroop mij het gevoel: is dit wel mijn kopje thee.


Maar daarover straks meer. Voor diegene niet in de know, Pina is de naam van choreograaf Pina Bausch. Naar het schijnt een grootheid op dansgebied en bedenker van (zegt men) klassieke voorstellingen als Café Müller. De film is een collectie van haar dansen, documentaireachtige stukjes nostalgie en interviews met mensen die met Bausch gewerkt hebben. Zoals een Wenders-film betaamt ontbreekt kop of staart en wordt de kijker meegevoerd op een vreemde maar meeslepende tocht. Al realiseer je je dat vaak pas bij het verlaten van de bioscoop. Tussen de (zelfs voor een leek) indrukwekkende dansen vroeg ik mij af wie is die Pina eigenlijk? Wenders laat alleen zien dat ze goed kon bewegen en geliefd bij haar danser was. Bij een zwart-wit documentairestukje realiseerde ik mij pas dat deze mevrouw waarschijnlijk niet meer onder ons is. Hoewel de titelpersoon speelt Pina in haar eigen film niet de hoofdrol, ook al is ze in elke scene bijna voelbaar aanwezig.


Pina is het best te vergelijken met een dieseltrein. Het opstarten duurt heel lang en gaat gepaard met veel geluid en de nodige irritaties. Maar als de trein eenmaal op gang is… De film is een visueel meesterwerk en gebruikt 3D als toevoeging en niet als gimmick. De muziek complementeert daarnaast de beelden en is zelfs bij het (voor mij) tenentrekkende opera nergens ‘too much’. Wim Wenders laat in Pina een wereld zien waar dans en de omgevingen samensmelten en één worden. Als de dieseltrein eindelijk het eindstation in tuft kan je terugkijken op een bijzondere reis waar je dingen hebt gezien die je niet eerder zag. Ik was zwaar onder de indruk van Pina, maar sta niet te trappelen om deze film nog een keer te zien. Dat zou volgens mij afbreuk doen op de eerste ervaring.



Jeroen van Trierum